6. Laat maar zien: inwoners in gemeenten

6.2. Grens-keten

We hebben zojuist een heel eenvoudige visualisatie gedaan. Op die basis kun je enorm veel aanpassen. Je kunt andere kleuren kiezen, je kunt labels laten zien, kiezen voor een andere vlakvulling, nu hebben een effen kleur per vlak, maar dat ook  heel iets anders worden. In de vorige oefening hebben we de waarde van één veld (ook wel attribuut genoemd) gebruikt om te visualiseren, maar ook daar kun je volledig in variëren.

De gemeente Den Bosch wil bij wijze van stunt graag dat alle inwoners op de grens van hun buurt gaan staan, hand in hand, om zo een hele keten te vormen. Maar, lukt dat wel in alle buurten? Wonen overal wel genoeg mensen om hand in hand een keten te vormen? Met andere woorden, wat is de bevolkingsdichtheid per meter buurtgrens?

Dan hebben we dus aantal inwoners nodig per buur en de lengte van de buurtgrens, dus de omtrek. Maar dat veld staat niet in de CBS-data. Gelukkig is GIS, en dus ook QGIS, gemaakt om mee te rekenen.

1. Open uit het CBS bestand de laag buurten en pas daar het volgende filter op toe:

"gemeentecode" = 'GM0796'

Hiermee blijven alleen de buurten uit 's-Hertogenbosch over.

2. Rechtsklik op de laag, ga naar Eigenschappen en dan naar Symbologie

3. Kies voor Gradueel en kik bij Waarde, helemaal aan de rechterkant op de knop met

het epsilon teken.

Nu opent een nieuw instrument, de expressie bouwer. Deze lijkt op de query bouwer van het filter, maar is nog uitgebreider en krachtiger, doordat je heel veel functies kunt gebruiken. De expressie bouwer is je grote hulp en maakt QGIS enorm veelzijdig.

Aantal inwoners is niet moeilijk, dat is één van de categorie Velden en waarden. Maar die omtrek, waar vinden we dat? Die is te berekenen op basis van de geometrie van elke gemeente. Immers, elke gemeente is een vlak en een vlak heeft een omtrek.

4. De middelste kolom in de expressiebouwer bevat veel verschillende functies voor het bouwen van de expressie. Bovenaan die kolom is een zoekveld. Begin hier perimeter (Engels voor omtrek) in te typen. Je houdt steeds minder resultaten over.

Rechts zie je dan beschrijvingen van de functies. Kies voor $perimeter. Deze geeft per object de omtrek als resultaat.



5. Klik je expressie bij elkaar zo dat het resultaat het aantal inwoners per meter omtrek is:

"aantal_inwoners"/ $perimeter

en druk dan op  OK

 6. Klik op Classificeren zodat QGIS gaat uitrekenen welke waarden allemaal mogelijk zijn voor de nieuwe expressie en welke klassen-verdeling daar bij hoort.

Optioneel: je kunt trouwens handmatig de klasse-indeling aanpassen naar een verdeling die jij begrijpelijk vindt. En dan je kunt ook de legenda-namen aanpassen: dubbelklik op een van de getallen in de kolom Waarden en pas de ondergrens en bovengrens aan. Doe hetzelfde bij de kolom Legenda en vul daar iets leesbaars in.